تومور چشم میتواند در بخشهای مختلف چشم مثل مشیمیه، شبکیه یا پلک به وجود آید. این تومورها با توجه به ناحیه آسیبدیده علائم خاصی دارند و در مدتزمان طولانی هیچگونه علامت خاصی ایجاد نمیکنند؛ اما در طول زمان طولانی باعث ایجاد مشکلات و اختلالات بینایی خواهند شد. با معاینه چشم و پشت چشم میتوان تومورهای چشمی را تشخیص داد و برای شروع درمان و تشخیص دقیقتر از روشهای مختلف تصویربرداری مثل سونوگرافی یا سی تی اسکن استفاده کرد. درمان تومورهای چشمی با توجه به محدوده موردنظر انجام میشود و نوع تومور و اندازه آن نیز در این زمینه نقش خواهند داشت. درصورتیکه تومور بهصورت خوش خیم باشد، نیازی به جراحی نیست ولی اگر تغییرات بدخیم بود نیاز است که تومور با جراحی برداشته شود و از درمانهای دیگر مثل پرتودرمانی موضعی و شیمی درمانی استفاده کنند. در این مقاله از سایت دکتر پریسا حمامی قصد داریم در مورد تومورهای چشمی و خطر آنها صحبت کنیم.
تومور چشمی چیست؟
تومورهای خوش خیم و بدخیم میتوانند در هر سنی ایجاد شوند اما تومورهای خوش خیم رشد کندی دارند و بهندرت بافت اطراف را درگیر میکنند. از سوی دیگر تومورهای بدخیم سرعت رشد بسیار سریعی دارند و میتوانند به بافت اطراف حمله کنند و آن را از بین ببرند. تومورهای بدخیم در چشمها بسیار نادر هستند اما ملانوم مشیمیه برای بزرگسالان بسیار شایع است. بهطورکلی از هر ۱۸۰۰۰ نوزاد یک نفر مبتلا به رتینوبلاستوما میشود. تومورهای چشمی میتوانند در بخشهای مختلف چشم ایجاد شوند و فقط مختص به یک محدوده خاص نیستند.
انواع تومورهای چشمی بر اساس ناحیه آسیب دیده
همانطور که گفته شد در بخشهای مختلف چشم امکان وجود تومور وجود دارد و هرکدام آنها ویژگیها و علائم خاصی خواهند داشت. در ادامه قصد داریم انواع تومورهای چشمی بر اساس ناحیه آسیبدیده را معرفی کنیم.
تومورهای روی پلک
یک بافت جدید خوش خیم روی پلک اثر میگذارد و شامل هیپرکراتوز است. در این حالت لایه کراتینه پوست پلک بیش از حد تکثیر میشود و باعث ایجاد زگیل روی پلک خواهد شد که توسط ویروس پاپیلومای انسانی به وجود میآید. معمولاً چنین رخدادی در افراد جوان نشانهای از اختلال متابولیسم لیپید است.
تومورهای شبکیه
از تومورهای بدخیم چشم در کودکان رتینوبلاستوما است که روی شبکیه اثر میگذارد و درواقع به خاطر یک جهش ژنتیکی به وجود میآید. در بسیاری از موارد که والدین حامل جهش ژنی هستند، این مشکل و اختلال را به فرزندان خود منتقل میکنند. البته ۱۰ درصد از موارد این بیماری ریشه ارثی دارد اما ۹۰ درصد دیگر در اثر نقص ژنتیکی بهصورت خود به خودی ایجاد میشود. لازم به ذکر است که به رتینوبلاستوما پیش از ۵ سالگی ایجاد میشود لازم است سریعاً درمان شود.
تومورهای ملتحمه
تومورهایی که روی ملتحمه ایجاد میشود ملانوم بدخیم است. البته در ملتحمه کارسینوم سلول سنگفرشی نیز بهصورت گسترده رشد میکند. تومورهای خوش خیم ملتحمه بسیار شایعتر هستند اما احتمال وجود تومورهای بدخیم نیز وجود دارد. تومورهای خوشخیمی که روی ملتحمه ایجاد میشوند عبارتند از لیمبوس درموئید، لیپودرموئید و پاپیلوم های ملتحمه. البته غشای تمپانیک در اثر تکثیر عروقی ملتحمه روی قرنیه ایجاد میشود و بهصورت خوش خیم بوده اما لازم است توسط متخصص پیگیری شود.
سرطان های چشمی و عوامل خطر آن ها
برای ایجاد تومورهای چشمی نمیتوان علل مشخصی بیان کرد. معمولاً اشعه ماورای بنفش یک عامل خطر برای تومورهای پلک محسوب میشود و بیش از حد در معرض اشعه مورد ماوراءبنفش زیاد مثل سولاریوم قرار بگیرند شرایط مطلوبی نخواهند داشت. بسیاری از کارشناسان فکر میکنند کسانی که پوست روشنی دارند وقتی در برابر نور خورشید قرار میگیرند، بیشتر از سایر افراد به سرطان پوست دچار میشوند. اشعه ماوراءبنفش و ویروس پاپیلای انسانی از جمله عوامل خطر برای سرطان سلول سنگفرشی ملتحمه هستند که باید حتماً توسط پزشک عامل ایجاد آن شناخته و بررسی شود؛ زیرا در انتخاب روش درمان تأثیر خواهد بود.
علائم سرطان های چشم
تومورهای چشمی با توجه به اندازه، نوع و محل ایجادشان دارای علائم خاصی هستند. تومورهای بدخیم برای مدتزمان طولانی علامت خاصی ندارند ولی به محض اینکه وارد مراحل بعدی میشوند علائم بسیار شدیدی را نشان میدهند. یکی از موارد قابل توجه تشکیل بافت جدید روی پلک، ملتحمه یا عنبیه است که باعث تغییر رنگ، ایجاد لکه و ندول خواهد شد. معمولاً در بینایی فرد اختلال ایجاد نمیشود. در بیشتر موارد کارسینوم سلول بازال روی پلک میتواند پلک تحتانی را تحت تأثیر بگذارد و بهصورت یک گره خالدار بروز کند. در برخی موارد این بخش پوسته پوسته میشود و خونریزی خواهد کرد.
درمان تومور چشم
درمان تومورهای بدخیم چشم معمولاً با جراحی و برداشتن تومور همراه است اما از سایر گزینههای درمانی مثل پرتودرمانی موضعی یا پرتودرمانی با شتابدهنده خطی یا با پروتون نیز استفاده میشود. اینکه از کدام روش بهتر است استفاده شود، کاملاً بستگی به محل تومور و اندازه آن دارد و اینکه تومور قبلاً به بافت های اطراف حمله کرده یا خیر؟ بنابراین نمیتوان یک درمان کلی برای تمامی تومورهای چشمی بیان کرد و باید حتماً تحت نظر متخصص بهترین روش درمانی انتخاب شود.
مراجعه به پزشک
همانطور که گفته شد تومورهای چشمی اگر به موقع تشخیص داده شوند، به راحتی درمان میشوند و دیگر بافت های اطراف را درگیر نمیکنند؛ بنابراین تومورهای چشم کشنده نیستند؛ اما توصیه میشود چکاپ های دورهای چشم را جدی بگیرید تا هرگونه تغییر در این بخش به زودی شناسایی شود. دکتر پریسا حمامی جراح و متخصص چشم در این زمینه به شما کمک خواهند کرد تا خیالتان از بابت سلامت چشمهای خود راحت باشد. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری میتوانید همین حالا با شمارههای درج شده در این سایت تماس بگیرید.