علائم انسداد مجرای اشکی در کودکان
اشک ها باعث می شوند چشم های کودکان تمیز شود و آن ها را مرطوب نگه می دارند. غده اشکی که در زیر استخوان ابرو قرار دارد، مسئول تولید اشک است و از طریق مجاری کوچک در امتداد پلک به چشم می رود. انسداد مجرای اشکی یکی از مشکلات شایع در میان کودکان، به ویژه نوزادان است که ممکن است از همان بدو تولد وجود داشته باشد. این مشکل زمانی رخ میدهد که مجرای اشکی به درستی باز نمیشود و اشک نمیتواند از چشم به بینی تخلیه شود. انسداد مجرای اشکی در اغلب موارد با علائم مشخصی بروز میکند که شناخت آنها میتواند به والدین کمک کند تا درمان مناسب را برای کودک خود انتخاب کنند. در این مقاله از سایت دکتر پریسا حمامی، به بررسی علائم انسداد مجرای اشکی در کودکان، عوامل ایجادکننده و روشهای درمان آن میپردازیم.
چرا انسداد مجرای اشکی در کودکان رخ میدهد؟
انسداد مجرای اشکی در کودکان ممکن است به دلیل مشکلات تکاملی در دوران جنینی ایجاد شود. در بیشتر موارد، این انسداد به دلیل بسته بودن دریچهای به نام دریچه هاسنر ایجاد میشود که در نزدیکی بینی قرار دارد و وظیفه تخلیه اشک به داخل حفره بینی را بر عهده دارد. اگر این دریچه پس از تولد باز نشود، اشکها تجمع یافته و باعث بروز علائم انسداد مجرای اشکی میشوند.
علائم انسداد مجرای اشکی در کودکان
نوزادان تا چند هفتگی اشک نمیریزند. بنابراین شما یا پزشک کودکتان ممکن است هنگام تولد متوجه مسدود شدن مجرای اشک نشوید. شناخت علائم این مشکل میتواند به تشخیص زودهنگام و درمان مناسب کمک کند. برخی از مهمترین علائم انسداد مجرای اشکی در کودکان عبارتند از:
- چشمان آبکی و اشکریزی مداوم: شایعترین علامت انسداد مجرای اشکی، اشک ریختن زیاد و مداوم است. ممکن است متوجه شوید که چشمان کودک شما حتی زمانی که گریه نمیکند، مملو از اشک است.
- ترشح و عفونتهای چشمی: به دلیل تجمع اشک و عدم تخلیه آن، محیط مناسبی برای رشد باکتریها ایجاد میشود. این مسئله باعث ایجاد ترشحات زرد یا سبز و گاهی عفونت چشم در کودک میشود. ترشحات ممکن است باعث چسبیدن پلکها به یکدیگر، به ویژه بعد از خواب، شوند.
- قرمزی و التهاب: به دلیل تحریک بافتهای اطراف چشم و عفونت، ممکن است پلکها یا ناحیه اطراف چشم کودک قرمز و متورم شوند.
- احساس درد یا ناراحتی: در مواردی که عفونت پیشرفته شده باشد، کودک ممکن است درد یا ناراحتی در چشمهای خود احساس کند و این مسئله باعث بیقراری و گریه مکرر میشود.
- تشکیل جوش در ناحیه گوشه چشم: در برخی موارد، به دلیل تجمع مایعات و عفونت، در گوشه چشم نزدیک به بینی جوشهای ریزی تشکیل میشود که ممکن است حساس و دردناک باشند.
کودک شما ممکن است فقط زمانی که گریه می کند علائم بالا را داشته باشد و در هوای سرد یا باد، زمانی که چشم تحریک می شود، ظاهر شوند.
چگونه انسداد مجرای اشکی در کودکان تشخیص داده میشود؟
تشخیص انسداد مجرای اشکی معمولاً توسط پزشک متخصص اطفال یا چشم پزشک صورت میگیرد. پزشک با بررسی تاریخچه علائم، انجام معاینه بالینی و در صورت لزوم استفاده از روشهای تصویربرداری، این مشکل را تشخیص میدهد. در موارد خاص، ممکن است پزشک آزمایشهای بیشتری برای ارزیابی دقیقتر وضعیت مجرای اشکی و شدت انسداد انجام دهد.
روشهای درمان انسداد مجرای اشکی در کودکان
درمان انسداد مجرای اشکی بسته به شدت و وضعیت کودک متفاوت است. برخی از روشهای درمانی رایج عبارتند از:
- ماساژ مجرای اشکی: ماساژ ملایم در ناحیه گوشه داخلی چشم میتواند به تخلیه اشک و رفع انسداد کمک کند. پزشک معمولاً تکنیک مناسب ماساژ را به والدین آموزش میدهد. ماساژ روزانه میتواند در بسیاری از موارد بدون نیاز به جراحی مشکل را حل کند.
- قطرههای آنتیبیوتیک: در صورتی که عفونت ایجاد شده باشد، پزشک ممکن است قطرههای آنتیبیوتیک تجویز کند تا از رشد باکتریها جلوگیری شود. استفاده از قطرهها باید با توصیه پزشک و در دوره زمانی مشخص انجام شود.
- سوندگذاری (پروبینگ): اگر انسداد با ماساژ یا داروهای ضد عفونی برطرف نشود، پزشک ممکن است روش سوندگذاری را انجام دهد. این روش شامل استفاده از یک پروب نازک برای باز کردن مجرای اشکی است و معمولاً تحت بیحسی انجام میشود.
- جراحی: در موارد نادر که انسداد به هیچ یک از روشهای ذکر شده پاسخ نمیدهد، جراحی ممکن است به عنوان راهحل نهایی توصیه شود. جراحی به باز شدن مجرای اشکی کمک میکند و معمولاً نتایج موفقیتآمیزی دارد.
مراقبتهای خانگی برای کاهش علائم انسداد مجرای اشکی
علاوه بر درمانهای پزشکی، مراقبتهای خانگی میتوانند به کاهش علائم و بهبود وضعیت کودک کمک کنند:
- تمیز نگه داشتن ناحیه اطراف چشم: با استفاده از پنبه استریل و آب ولرم، ناحیه اطراف چشم را به آرامی پاک کنید تا از تجمع ترشحات جلوگیری شود.
- استفاده از کمپرس گرم: قرار دادن کمپرس گرم و مرطوب بر روی چشم میتواند به تخلیه بهتر اشک کمک کند.
- تغذیه مناسب: تقویت سیستم ایمنی کودک از طریق تغذیه مناسب میتواند به مقابله با عفونتهای چشمی کمک کند.
آیا انسداد مجرای اشکی بهطور خودبهخود رفع میشود؟
در بسیاری از کودکان، انسداد مجرای اشکی طی چند ماه ابتدایی زندگی بهطور خودبهخود برطرف میشود، زیرا مجرای اشکی با رشد کودک باز میشود و عملکرد طبیعی خود را باز مییابد. با این حال، اگر مشکل تا بعد از یک سالگی ادامه پیدا کند، مراجعه به پزشک برای بررسی گزینههای درمانی ضروری است.
بهترین چشم پزشک کودک
انسداد مجرای اشکی در کودکان میتواند باعث ناراحتی و بروز عفونتهای چشمی شود. شناخت علائم این مشکل و درمان بهموقع میتواند از پیشرفت عفونت و ایجاد ناراحتیهای بیشتر جلوگیری کند. با مراجعه به پزشک متخصص و دریافت آموزشهای لازم برای مراقبت از کودک، والدین میتوانند به بهبود وضعیت کودک خود کمک کنند و از بروز مشکلات چشمی در آینده جلوگیری نمایند. دکتر پریسا حمامی، جراح و متخصص چشم پزشک، از برجستهترین چشمپزشکان کودک است که با دقت و مهارت بالا انسداد مجرای اشکی را تشخیص میدهد و درمان مناسب را برای بهبود سریع کودک انتخاب میکند. دکتر حمامی، با برخوردی آرام و دوستانه با کودکان، فضای مطب را برای آنها آرامشبخش میکند و با صبر و حوصلهای کمنظیر، تمام مراحل درمانی را به دقت توضیح میدهد و اجرا میکند تا والدین و کودکان احساس اطمینان و آرامش داشته باشند. جهت مشاوره و رزرو نوبت می توانید از طریق سایت اقدام نمایید.